9.1 Ongezond Samenvatting

Wat heeft invloed op je gezondheid?

Je gezondheid wordt beïnvloed door verschillende factoren:

• Leefstijl: Je manier van leven, zoals voeding, roken, bewegen en slapen, beïnvloedt je gezondheid. Gezonde keuzes, zoals sporten en voldoende rust, hebben een positieve invloed.
• Omgeving: Waar je woont (bijv. in een stad of op het platteland) en de mensen om je heen, zoals vrienden of pestkoppen, kunnen je welzijn beïnvloeden.
• Gezondheidszorg: Toegang tot medische zorg helpt je gezond te blijven of te herstellen van klachten.

Ondanks een gezonde leefstijl en gunstige omgeving kun je ziek worden door bijvoorbeeld een aangeboren aandoening of een infectieziekte.

Waarom gebruik je genotmiddelen?

Mensen gebruiken genotmiddelen zoals alcohol en sigaretten om zich beter te voelen of omdat vrienden het ook doen. Deze middelen zijn vaak schadelijk en verslavend.

Verslaving kan zich op drie manieren uiten:

• Lichamelijk afhankelijk: Het lichaam heeft het middel nodig om normaal te functioneren; bij stoppen treden ontwenningsverschijnselen op.
• Geestelijk afhankelijk: Je voelt je niet prettig zonder het middel en denkt er voortdurend aan.
• Sociaal afhankelijk: Je mist het contact met mensen met wie je het middel gebruikte.

Wat doen drugs met je hersenen?

Drugs beïnvloeden de hersenen op verschillende manieren:

• Verdovende middelen: (zoals alcohol of heroïne) vertragen de hersenactiviteit en verminderen angst en pijn.
• Stimulerende middelen: (zoals cafeïne of cocaïne) verhogen de hersenactiviteit en maken je alert.
• Bewustzijnsveranderende middelen: (zoals lsd of paddo’s) veranderen je waarneming en kunnen hallucinaties veroorzaken.

Drugs zijn verslavend, en stoppen is vaak moeilijk. Daarom is afkicken soms noodzakelijk.

Wat zijn de gevolgen van roken?

Roken is schadelijk door stoffen zoals nicotine, teer en koolstofmonoxide:

• Nicotine: Zorgt voor verslaving, versnelt de hartslag en vernauwt bloedvaten, wat leidt tot hoge bloeddruk.
• Koolstofmonoxide: Vervangt zuurstof in het bloed, waardoor je conditie verslechtert.
• Teer: Beschadigt het longslijmvlies, wat leidt tot hoesten en verhoogde kans op COPD en longkanker.

Andere gevolgen van roken zijn een vieze adem, gele tanden, minder energie en veroudering van de huid.

Welke gevolgen heeft alcohol?

Alcohol beïnvloedt de hersenen en kan bij overmatig gebruik leiden tot verdoving, verminderd reactievermogen en zelfs alcoholvergiftiging (comazuipen).

Jongeren zijn extra gevoelig voor hersenschade door alcohol, wat kan leiden tot leerproblemen en gedragsveranderingen. Langdurig gebruik kan leverziekten, hoge bloeddruk en maagproblemen veroorzaken.

Wat zijn de gevolgen van blowen?

Blowen (het roken van wiet of hasj) verandert de hersenactiviteit en versterkt de stemming. Dit kan leiden tot een stoned of high gevoel, afhankelijk van je gemoedstoestand.

Blowen kan ook paniekaanvallen, een verhoogde hartslag en duizeligheid veroorzaken en is bovendien verslavend.