1.3 Het ademhalingsstelsel | Uitlegfilm

In deze video leer je over het ademhalingsstelsel — de organen die ervoor zorgen dat zuurstof wordt opgenomen en koolstofdioxide wordt afgegeven. Zo zie je het verband tussen verbranding en ademhaling. Bij de verbranding in je lichaam is glucose en zuurstof nodig. De zuurstof haal je uit ingeademde lucht, en de vrijgekomen koolstofdioxide verlaat je lichaam bij het uitademen.

De lucht die je inademt volgt een vaste route: via de neusholte of mondholte naar de keelholte en dan de luchtpijp in. De luchtpijp loopt aan de voorkant van je hals; de slokdarm ligt daarachter en voert voedsel naar de maag. Zowel neus- als mondademhaling is mogelijk, maar ademen door de neus heeft de voorkeur.

De neus maakt de ingeademde lucht warmer, vochtiger, gezuiverd en gekeurd. Zo wordt zuurstof beter opgenomen in de longen. Je reukzintuig waarschuwt bovendien voor gevaar, bijvoorbeeld bij het ruiken van gas. Het neusslijmvlies met haartjes en slijm vangt stof en vuildeeltjes op, waardoor de lucht schoner wordt.

Wanneer je slikt, moet voedsel niet in de luchtpijp terechtkomen. Daarom sluit het strotklepje de luchtpijp af tijdens het slikken, zodat het eten in de slokdarm belandt. Tegelijkertijd sluit de huig de neusholte af. Komt er toch voedsel in de luchtpijp of neusholte, dan verslik je je — meestal komt dat vanzelf weer goed.

De lucht stroomt via de luchtpijp naar beneden en splitst zich in twee bronchiën, die naar beide longen leiden. Deze vertakken zich in steeds kleinere buisjes, de luchtpijptakjes. Aan het uiteinde daarvan liggen de longblaasjes in trosjes, omringd door fijne bloedvaatjes. Hier vindt de gaswisseling plaats: zuurstof wordt opgenomen in het bloed en koolstofdioxide afgegeven aan de lucht.

Het voortdurend verversen van de lucht in de longen heet longventilatie. Dat gebeurt door de samenwerking van de tussenribspieren, het middenrif en de buikspieren. Bij het inademen wordt de borstholte groter, waardoor lucht naar binnen wordt gezogen. Bij het uitademen verkleint de borstholte en wordt de lucht naar buiten geperst.

In een aparte video kun je zien hoe longen worden ontleed. Daarin leer je meer over de structuur van longen aan de hand van een practicum met schaapslongen. Deze longen zijn niet speciaal voor het practicum gedood, maar zouden anders worden weggegooid.

Dit was de uitleg van basisstof drie over het ademhalingsstelsel. In de volgende video bekijken we hoe de gaswisseling in de longblaasjes precies werkt.